Świetlica
KILKA SŁÓW O ŚWIETLICY…
Pod dzisiejszą nazwą, jako jednostka budżetowa Gminy Piastów, Świetlica Środowiskowo – Integracyjna „DOM JANA PAWŁA II” funkcjonuje od lipca 2010r. Wcześniej, od października 2004r. Świetlica mieściła się w strukturach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i nosiła nazwę Socjoterapeutyczno – Integracyjna . Wówczas jej kierownikiem, ale też współpomysłodawcą była Agnieszka Cholewska (dążenie do tego celu szczególnie wspierał również ówczesny radny Andrzej Czarnocki).
Od początku funkcjonowania niezmienna pozostała jednak podstawa działania (ustawa o pomocy społecznej, ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych) i klasyfikacja miejsca – to placówka opiekuńczo-wychowawcza wsparcia dziennego (jako taka zarejestrowana jest w rejestrze województwa mazowieckiego). Oparty na powyższych wytycznych statut mówi, że „nadrzędnym celem świetlicy jest poprawa społecznego i emocjonalnego funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz ich rodzin”.
Na szczęście wszystkie te formalne sformułowania mają w budynku przy ul. 11-go Listopada 8 bardzo ludzki i przyjazny wymiar. Ten budynek to „dom”. „Dom” – bo tak mówi sama nazwa, ale też „dom”, bo to dla wielu uczestników zajęć jedno z najważniejszych miejsc na świecie. To dobre miejsce na świetną zabawę, trud odrabiania lekcji, ciepłą kawę inkę, kanapkę z pasztetem i dobre miejsce, by poznać drugiego człowieka, zrozumieć siebie, zrealizować swoje marzenia, odkryć fascynujący świat tuż za rogiem, przeżyć emocjonujące chwile podczas całonocnych maratonów filmowych, dyskotek, wspólnego grillowania, wakacyjnych wyjazdów…
Wracając znowu do języka formalnego – swój cel Świetlica realizuje przez konkretne zadania. Są to między innymi:
1) zapewnienie schronienia, miejsca spędzania czasu wolnego, także w wakacje i ferie („Lato i zima w mieście”);
2) zaspokojenie potrzeby akceptacji i bezpieczeństwa;
3) pomoc terapeutyczna;
4) wypracowanie umiejętności współżycia społecznego:
- przestrzeganie norm i zasad współżycia w grupie,
- konstruktywne rozwiązywanie konfliktów,
- liczenie się z regułami współżycia w grupie;
5) uczenie podstawowych czynności, które pozwolą odnaleźć się w dorosłym życiu;
6) stworzenie warunków do brania odpowiedzialności za podejmowane działania i kształtowanie poczucia sprawczości;
7) nauka radzenia sobie w trudnych sytuacjach w sposób konstruktywny (poszukiwanie i przyjmowanie pomocy i wsparcia);
8) przedstawienie sposobów spędzania czasu wolnego w sposób akceptowany społecznie bez używek i przemocy;
9) rozwijanie intelektu dzieci poprzez:
- pomoc w nauce (zajęcia o charakterze reedukacyjnym),
- rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań;
10) dożywianie dzieci;
11) interwencje w szczególnych przypadkach (pomoc w rozwiązywaniu konfliktów w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym, zapobieganie i przeciwdziałanie przemocy);
12) stała współpraca z rodziną wychowanka.
Formami realizacji wymienionych wyżej zadań są zajęcia o charakterze socjoterapeutycznym, zajęcia profilaktyczne, integracyjne, dydaktyczno-wyrównawcze, zajęcia tematyczne, ruchowe, poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne dla dzieci, młodzieży i rodziców, organizowanie grup wsparcia.
Ważne jest, że każdy z powyższy punktów ma przełożenie na wyniki. Część z nich nie będzie wymierna, bo trudno zmierzyć czyjąś radość z zliczonego wreszcie semestru, ulgę po rozwiązaniu problemu, czy spokój po rozwiązanym konflikcie. Są jednak efekty policzalne.
Zaczynając od zagadnień finansowych: placówka finansowana jest z 50% wpływów za wydawanie koncesji i sprzedaż produktów alkoholowych w Piastowie.
Konkretną jest też liczba zaopiekowanych dzieci. W roku szkolnym 2006/2007 do Świetlicy zapisanych było 39 dzieci, w kolejnych latach liczba ta systematycznie wzrastała, by w roku szkolnym 2010/2011 osiągnąć stan 48 uczestników zajęć. Bez wątpienia liczba ta mogłaby być o wiele wyższa, jednak ilość miejsc w Świetlicy określona jest na 45 osób i w trosce o bezpieczeństwo, a nade wszystkim efektywność naszej pracy nadmierne jej przekroczenie nie jest właściwe.
W każdym roku cała społeczność składała się z uczestników wiekowo określonych w statucie (7 – 16 lat), absolwentów, którzy uczęszczali na zajęcia będąc gimnazjalistami, a już jako licealiści wciąż chcą wspierać naszą pracę, oraz grupy dzieci niepełnosprawnych (około 8 osób).
Opiekę nad dziećmi sprawuje troje wychowawców (łącznie 2,5 etatu). Kierownik Świetlicy jest również jednym z pedagogów. Od momentu zaistnienia placówki jako jednostki budżetowej zatrudnia ona również Głównego Księgowego. Stałą kadrę zatrudnioną na umowę o pracę wspiera grono współpracowników na umowę zlecenie: psycholog superwizor, psycholog – terapeuta, instruktorzy (sportowi, nauczyciele tańca, zajęć plastycznych, technicznych, specjaliści prowadzący jednorazowe zajęcia tematyczne), osoba sprzątająca.
Od zawsze Świetlica poszukiwała nowych kontaktów i kierunków współpracy. Codziennymi są kontakty z MOPS, kuratorem sądowym, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zespołem Ośrodków Wsparcia, pedagogami szkolnymi, Klubami SM, Ogniskiem TPD, MOK… Niezwykle owocne są wspólne działania z organizacjami pozarządowymi. Na pierwszym miejscu tu należy wymienić Stowarzyszenie Dzieci Niepełnosprawnych i Ich Rodzin w Piastowie, które jest niejako współgospodarzem Świetlicy. Zaraz potem Stowarzyszenie MOŻESZ, ZHP Hufiec Piastów, Fundacja im. Bogny Sokorskiej, Fundacja Przyjaciółki… Każde „ze spotkań” rodziło niezwykłe wydarzenie w życiu Świetlicy.
W ciągu siedmiu lat istnienia placówki takich momentów było tak wiele, że nie sposób wymienić wszystkie. A ważne są to wydarzenia, bo służą nie tylko społeczności Świetlicy, ale często są otwarte dla mieszkańców miasta. Tak więc: zrealizowaliśmy program „Tu mieszkamy, tu działamy”, dzięki czemu Piastów ma swoje plenerowe kino letnie, byliśmy gospodarzami otwartych warsztatów sztuki nowoczesnej „To jest sztuka!”, zaproponowaliśmy „Filmowe Walentynki”, w Świetlicy odbyło się pięć edycji akcji „Świetliki”, gościliśmy nietuzinkowych ludzi: sportowców, podróżników, artystów, współorganizowaliśmy „Dzień Dziecka Bożego”, z „Przyjaciółką” spełniliśmy dziecięce bożonarodzeniowe marzenia, a nasz Mikołaj był nawet w telewizji J, hucznie świętowaliśmy jubileusze 5 lecia Świetlicy i 15 lecia Stowarzyszenia Dzieci Niepełnosprawnych i ich Rodzin, pomagaliśmy przy organizacji spotkań z cyklu „Ciastko z bajką” włączaliśmy się w ważne wydarzenia społeczne (pikniki patriotyczne, Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych, ECCO Walkathon…), zaprezentowaliśmy swój projekt naukowy podczas 15 Pikniku Naukowego w Warszawie, włączyliśmy się w organizacje Dni Piastowa 2011.
Świetlica stara się również pozyskiwać środki zewnętrzne. Po wsparciu Fundacji „Przyjaciółka”, dofinansowaniu przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w czerwcu 2011r. , za sprawą Stowarzyszenia MOŻESZ otrzymaliśmy dotację na realizację zadania publicznego Województwa Mazowieckiego w 2011 roku w obszarze promocja zdrowia i polityka społeczna – Priorytet 1. Działania na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych – Zadanie 3: Wspieranie świetlic socjoterapeutycznych, środowiskowych i klubów młodzieżowych, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji programów socjoterapii dla dzieci i młodzieży z rodzin dotkniętych problemem alkoholowy.
Podsumowaniem niech będą słowa świetlicowego hymnu (autorstwa jednego z wychowawców – Katarzyny Wójcikowskiej):
Ptaki mają gniazda, które chronią dniem i nocą.
Statki do swych portów powracają by odpocząć.
A ja mam miejsce, w którymś ktoś na mnie czeka
I wiem, że zdążę –
zdążę wyrosnąć na dobrego człowieka!
Jeszcze zdążę poznać świat,
jeszcze zdążę pomylić się nie raz!
Jeszcze ręką dosięgnę chmur,
